در کتاب شاهنامه در توضیح چگونگی به پادشاهی رسیدن جمشید پس از شرح بیان مراحل در غالب شعر چنین آمده است.
چوخورشید تابان میان هوا نشسته بروشاه فرمان روا
جهان انجمن شد بر آن تخت او شگفتی فرو مانده از بخت او
بجمشید بر گوهر افشاندند مران روز را روزنو خواندند
سر سال نو هرمز فرودین بر آسوده از رنج روی زمین
بزرگان بشادی بیاراستند می و جام و رامشگران خواستند
چنین جشن فرخ از آن روزگار بما ماند ازان خسروان یادگار
با کمی دقت به اشعار فوق بخوبی در میابیم که جشن نوروز از زمان پادشاهی جمشید شروع و تا کنون ادامه دارد .اینکه خواه این جشن تاجگذاری جمشید. و خواه جشن بزرگان آن دوران باشد. در حال حاضر از اهمیت چندانی بر خوردار نیست ولی مهم آن است که این جشن با گذشت هزاران سال و با یورش ملل مختلف که با فرهنگ های متفاوت بوده . همچنان زنده و پویا و در گردش ایام متناسب با خواسته های مردم با حفظ هویت هر سال بر گزار می گردد .
در این میان حمله اعراب به کشورمان اهمیت زیادی از نکات مختلف دارد.
از انجاییکه مهاجمین اعراب بادیه نشین به این سر زمین در پشت نام بزرگ اسلام پنهان گشته و هر عملی را منتسب به اسلام نموده و از طرفی مردم ما به دلیل ارادت به خانواده حضرت علی و آز آنجاییکه دختر یزد گرد زن امام حسین بوده است و با توجه به بی نظمی های اواخر دوره ساسانی و علاقه مند به شعار برابری اسلام در آن زمان. مردم ایران کمترین مقاومت را در برابرنیروی مهاجم نشان داده اند. از یک طرف دشمنان این کشورکه منتظر فرصت بوده اند وقت را غنیمت شمرده با تیشه ای مسلمانی یه ریشه و فرهنگ این مرز و بوم زده اند و از طرف دیکر بنا به دلایلی که در متون باالا ذکر شد مردم ما دست از مقاومت بر داشته و در خیلی از موارد نادانسته با دشمن همراه گشته که متاسفانه این عمل تا کنون هم در بعضی از ایرانی ها دیده می شود.به یاد داشته باشیم قبول اسلام از طرف ایرانیان و به تاراج دادن اموال و فرهنگ کشور از طرف بعضی مسلمان نماها دو عمل متفاوت می باشد.
شاید حملات اقوام دیگر چون مغول . عثمانی . افغان و غیره هر یک و در جای خود قابل بحث باشد. ولی از آنجایی که باور دارم بیشترین ضربات فرهنگی را در حمله اعراب به کشور عزیزمان خورده ایم. نکات فوق را متذکر گردیده ام.
در کتاب اصل و نسب دینهای ایرانیان باستان در خصوص شروع جشن نوروز در ایران باستان چنین می نویسد :
در موقع تحویل سال اهل خانه دور سفره عید مینشستند ودر برابر خوان گسترده و نعمت های خداداده به درگاه اهورامزدا دست سپاس بلند میکنند و با خواندن اوستا سال نو آغاز می گردد.
پس از خواندن اوستا به عیدی و روبوسی و تبریک گفتن می پردازند و با داد و ستد شاخه های برگدار مانند مورد . سرو .کاج انجام تشریفات جشن شروع می شود. پس از مراسم دادن گلاب و خوردن شیرینی . آنگاه بر کتابچه یادبود بوسیله مردان عبارت یا اشعاری نوشته می شود.
یکی دیکر از آداب نوروز پاشیدن برگ آویشن بر گوشه های پائین چهار چوبه درب منزل می باشد که نشانه ی برقراری جشن در خانه است که بی درنگ پس از آن دید و باز دید فامیل نزدیک انجام می شود.لذا مراسم دید و باز دید عمومی هم انجام می گیرد.
از سخنانی که در مورد پیدایش این جشن باستانی گفته شد سه نتیجه مهم بدست می اید که از شهرت تاریخی و قدمت آن پیش از سایر ملل دنیاگفتگو می شود .
اول اینکه :بنا به عقیده بیشتر مورخین این جشن از جمشید پادشاه سلسله پیشدادی است و به همین جهت آن را جشن نوروز جمشیدی می گویند.
دوم اینکه : در کیش مقدس مزدیسنی بواسطه پایان یافتن اوقات آفرینش و فراغت اهور مزدا از کار خلقت جنبه مذهبی بخود گرفته و اهمیت و رسمیت یافته است.
سوم اینکه : برابر نوشته های اوستا به سبب نزول فروهران در گذشتگان پاک و پارسا . فلسفه وجودی نوروز قوی تر شده و بر برتری و احترام آن افزوده است.
شاید بدین جهت ایرانیان چند روز قبل از آغاز جشن و عید به خانه تکانی و پاکیزه کردن اثاثیه می پردازند تا فروهران در هنگام فرود آمدن به زمین . آنها را پاک و خرم ببینند و با شادی و سرور به مکان خود باز گردند. در شب نوروز که فروهر های در گذشتگان به زمین فرود می آیند برای فرخندگی و میمنت آتش روشن می کردند و بنام هفت امشاسپندان. سفره های هفت سین ( چین ) ترتیب می دادند.
در خلاصه یاد آور می شویم که در ان روز فرخنده پیش آمدهای مهم و نیکوروی داده که همه از لحاظ تاریخی قابل توجه است . ولی اساس مطلب همان سه نکته ای است که ذکر شد .
بنا بر این جشنی است جاودانی که باید هر سال با نهایت اجلال و احترام بر پا شود و آتش شوق و شادی که بهترین نشانه جشن و سرور است در آن هنگام فرخنده روشن گردد .
تمام اقوام ایرانی الالخصوص . مازندرانی ها . کردها و اقوام دیگر ایرانی به جشن نوروز اهمیت زیادی می دهند.
لازم به یاد آوری می باشد. جشن نوروز از چهار شنبه سوری شروع و در آخر روز سیزده بدر به پایان می رسد .
=============================================================
